Komet ismiyle tanıdığımız şair ve ressam Gürkan Coşkun’u anıyoruz.
(Fotoğraf: Alef Yayınevi)
Yaşayan en büyük ressamlarımızdan Komet, 25 Eylül 2022’de 81 yaşında hayata gözlerini yumdu. Bir “kuyruklu yıldız” olan bu koca ressamı bilmemek mümkün değil elbette, fakat dürüst olmak gerekirse resimden pek anlayan bir editör olduğumu söylemem mümkün değil ve hissediyorum ki Komet de okusaydı bu samimiyet hoşuna giderdi. Gelgelelim resmin aksine şiirle aram hiç de fena değildir. Bundan sebep ki, bu pazartesi sabahı Komet’in şiir kitaplarını önüme yığdım. Komet’le vedalaşmak için bir şiir aradım. Çünkü Komet, çocukluktan beri şiir okuyucusuydu, yüzlerce şiiri ezbere bilirdi. 19 yaşında şiir yazmaya başlamıştı, kendi deyimiyle Rimbaud’nun şiiri bıraktığı yaşta. Şairlerden Edip Cansever hiç beğenmezmiş şiirlerini, Ece Ayhan ise çize çize neredeyse sonunda hiçbir şey bırakmazmış Komet’in şiirlerinden. 2007’de basılan Olabilir Olabilir başlıklı şiir kitabının açılışında şiirle macerasını böyle anlatıyor Komet.
“Hem kolay hem zor bir kitap. Yarım asır boyunca yazılmış değişik şiir tiplerini karıştırdım. Âdeta tek kişilik bir antoloji ortaya çıktı. Alışık olmayan okuyucuların dikkat etmeleri gereken hususlar var. Kanımca her zemin ve zamanda okumaya kalkışmaları zararlı olabilir. Aç karnına okumamalı mesela. Tatiller için rahatsız edici olabilir. Ama iş yerinde az da olsa gizlice okunabilir.”
Olabilir Olabilir, Komet
Yazmanın resim yapmaktan başka bir yaratma dürtüsüyle ortaya çıktığını söyleyen Komet; Koşarak Geldim Çorabı Deldim, Olabilir Olabilir, O Değilse Başkasıdır, Komet Momet, Esas Mesele İdi Fiil ve Hakikat Vs. başlıklı kitaplar yayımladı. Resim sanatının olduğu kadar edebiyatın da kutup yıldızlarından biriydi. Şiirlerinde metinler arası göndermelere sıkça rastlanıyor, dili görsel açıdan zengin bulunuyordu: “… Uykusunda gülen sarışın kaniş / Sudan yeni çıkmış bir ışık / Kırılan ay evimizin yamacında kibar ve şık.”
Tablolarında ise gerçekliğin sınırlarında geziyor, gördüğü düşleri değil görmek istediği düşleri tuvaline aktarıyordu. Resmin de olduğu gibi şiirinde de düşselliğin çok etkili olduğunu söyleyen Komet, dünyaya bakış açısının da düşsel olduğunu dile getirirdi. Ona göre, yaşadığımız ve gördüğümüz her şey birer düştü ve o da resminde bunların peşine düşünüyordu. Ahmet Oktay da Galeri Nev’in Sanat Dizisi’nden çıkan Komet kitabı için yazdığı önsözün başlığında “Komet: Düşlerin Göçebesi” diyecekti. Komet’in düşlerle ilişkisi malumumuz, göçebelik içinse verdiği bir röportajda mülkiyeti olmadığını, onun da için de mekânın da hayatında o kadar önemli bir yer etmediğini söylüyor.
İlk yıllarında modern olan çizgileri sonraları değişmiş, tuvalindeki çizgiler belirsiz ve akışkan hale gelmişti. Kimi zaman cinsiyetler belirsizleşiyor, kimi zaman ise zaman akıp gidiyordu tablolarında. Zaten Komet, belli bir zamanda olmayı değil de anımsayışları tercih ediyordu resimlerinde. Tablolarında bilinçdışının katmanlı dünyasını yansıtırken kimi zaman çocukluğunu fantastik bir şekilde ele aldı. Bireysel olduğu kadar toplumsal olan da eserlerinde yer aldı. Tabii Komet’in kendine has üslubuyla. Ahmet Oktay, Komet’in bizi bireysel tarihin artık unutulmuş, bulanıklaşmış içeriğiyle karşı karşıya getiren, hem tedirgin eden hem de duygudaşlık kuran bir yanı olduğunu söylüyordu.
Sanatçı, Komet Momet ve Olabilir Olabilir şiir kitaplarını sonlarında “Bitmeyen Şiir” adını verdiği bir şiir (belki de bir liste demeli) ile bitiriyor. Her iki kitabın arkasında da yer alan bu bölümde Komet şairlerin, yazarların, ressamların ve hayatından gelmiş geçmiş kimselerin ölüm haberlerini veriyor. “Bitmeyen Şiir”, Olabilir Olabilir’de şöyle bitiyor örneğin: “… Ege Ernart öldü. Atıf Yılmaz öldü. Erdal Öz öldü. Buyrukçu öldü. Baudrillard öldü. Ali Osman ölmüş…….” Komet’in “Bitmeyen Şiir”ini derinden hisseden bizler ise bu yazıyı Komet için şöyle bitirelim: Dün bir kuyruklu yıldız kaydı.
