Billie Eilish, Katy Perry ve Nicki Minaj gibi büyük isimlerin de bulunduğu 200’den fazla müzik sanatçısı yapay zekanın kötü kullanımına karşı sanatçı haklarının korunması çağrısında bulunan bir mektuba imza attı. Peki neden?
Müzik dünyası aslında her zaman yeniliğe açık oldu ve teknolojinin nimetlerinden faydalandı. Dünyanın ilk sanal müzik grubu Gorillaz’ı 2000’li yıllarda ilk izlediğimizde heyecandan yerimizde duramamıştık. Şimdi ise işler biraz daha değişti. Yapay zekânın dokunmadığı hiçbir şey kalmadı neredeyse. Örneğin The Beatles, John Lennon’ın sesini yeniden kullanılabilir hale getiren yapay zekâ araçları sayesinde 45 yıl sonra yeni bir şarkı yaptı. Şarkıda ayrıca hayatta kalan üyeler Paul McCartney ve Ringo Starr’ın yanı sıra merhum George Harrison tarafından kaydedilen bölümler de kullanıldı. Sahne şovları da yapay zekâ sayesinde daha görkemli. Konserlerde kullanılan görseller ve ışıklar boyut atlıyor. Ancak yapay zekâ uygulamaları konusunda müzik endüstrisinin endişe duyduğu gelişmeler de yaşanıyor.
Geçtiğimiz yılın nisan ayında The Weeknd ve Drake’in sesini taklit ederek ikilinin “Heart On My Sleeve” adında bir şarkı yapmasını sağlayan yapay zekâ aracı epey ses getirmişti. TikTok’ta bir kullanıcının yarattığı bu şarkıyı Spotify, Apple Music ve YouTube gibi platformlar da bir süre yayınlamış, ancak her iki sanatçının da temsilcisi olan Universal Music tarafından telif yasası ihlali gerekçesiyle şarkı yayından kaldırılmıştı. (En azından resmi müzik platformlarından.)
SANATÇILAR “YAPAY ZEKÂ İNSANIN YERİNİ ALAMAZ” DİYOR
Yapay zekâ ile şarkı üretme konusu şimdilik gri alanda gözüküyor. Henüz bu konuda resmi bir yaptırım yok. Ancak sanatçılar ve temsilcileri şimdiden harekete geçmenin önemli olduğunu düşünüyor. Aralarında Billie Eilish, Katy Perry ve Nicki Minaj gibi büyük isimlerin de bulunduğu 200’den fazla müzik sanatçısı; yapay zekâ geliştiricilerine, teknoloji firmalarına ve dijital platformlara, yapay zekânın ‘yağmacı’ kullanımına karşı sanatçı haklarının korunması çağrısında bulunan açık bir mektuba imza attı.
Sanatçılar bu mektupta “Teknolojimizi ve dijital ortaklarımızı bizimle birlikte çalışmaya çağırıyoruz. Müzik endüstrisini sorumlu bir pazar haline getirmek, müziğin kalitesini korumak ve yapay zekânın insanların yerini almaması için harekete geçelim” dedi. İmzacılar arasında Elvis Costello, Norah Jones, Nicki Minaj, Camila Cabello, Kacey Musgraves, Jon Batiste, Pearl Jam, Sam Smith gibi pek çok sanatçı ve topluluk yer alıyor. Bu mektup, şu ana kadar müzik endüstrisinin günümüz koşullarında kendilerini ve diğer sanatçıları savunmak için kolektif olarak yaptığı en büyük hareketlerden biri oldu.
YOUTUBE “DREAM TRACK” İLE KULLANICILARI ŞARKI YAPMAYA TEŞVİK EDİYOR
Dumanı üstünde bu gelişmeye sebep olan şey yalnızca The Weeknd ve Drake düeti değil elbette. Şu an çoğu sosyal medya platformunda benzer kullanımları görüyoruz. Bunların yerli örneklerine de sık sık rastlıyoruz. Güneş’in popüler şarkısı “Suçlarımdan Biri”nin Ariana Grande ve The Weeknd tarafından “coverlandığı” versiyonu hatırlarsınız. Bunun gibi çok örnek var. Pek çok hesap bunun nasıl yapıldığını da anlatıyor.
@dorienmusic The Weeknd ft. Ariana Grande – Suçlarımdan Biri (Güneş AI Cover) #arianagrande #hiphop #arianagrandeedit #aicover #türkçerap #theweeknd #güneş #yapayzeka #tiktoksongs ♬ Suçlarımdan Biri – Güneş
Yalnız sosyal medya kullanıcıları değil, büyük şirketler de yapay zekânın müzik endüstrisindeki kullanımı konusunda hız kesmiyor. Geçtiğimiz yılın Kasım ayında YouTube’un müzisyenlerin sesini kopyalayan bir yapay zekâ aracını test ettiği yönünde haberlere denk gelmiştik. “Dream Track” adı verilen deneysel özellik, kullanıcıların şarkı sözleri ve ruh hali gibi nitelikleri tanımlayarak kısa şarkılar oluşturmasına olanak tanıyordu. Aralarında Charli XCX, Troye Sivan, T-Pain ve Sia’nın da bulunduğu dokuz sanatçı, seslerinin yazılım tarafından “klonlanmasına” izin vermişti.
Ancak bu uygulamaya sınırlı bir erişim getirilmişti. Sadece ABD’de bulunan 100 içerik üreticisi, YouTube’un TikTok rakibi olan YouTube Shorts uygulamasındaki videoların müzikleri için bu sistemi kullanabilecekti. Drake ve The Weeknd’in yapay zekâ tarafından üretilen vokallerini kullanarak oluşturulan “Heart On My Sleeve” şarkısının kaldırılması için dilekçe veren Universal, YouTube’un uygulamasını bu kez desteklemişti. YouTube’un sahibi olan Google da ilerleyen zamanlarda farklı birçok AI müzik projesi geliştireceğini açıklamıştı.
GRIMES: “İSTERSENİZ HAM SES DOSYALARINI BİLE VEREBİLİRİM”
Yapay zekâ ile oluşturulan şarkılar konusuna karşı çıkmayan bir taraf da var. David Guetta ve Grimes bu konuda açık fikirli olduklarını söylüyorlar. Dünyaca ünlü pop yıldızı Grimes, AI şarkılarının telif çıkmazı konusunda kendince bir çözüm geliştirmişti. Dinleyicilerine yeni Grimes şarkıları yapmaları için açık çağrıda bulunan ve isterlerse onlara ham ses dosyaları da verebileceğini belirten yıldız, telif ücretinin yarısını onun sesini kullanan ve yapay zekâ tarafından oluşturulan başarılı şarkılarla paylaşacağını söylemişti.
Peki ya bir içerik üreticisi Grimes’ın bir şarkısını kötüye kullanırsa? Bu ihtimalle ilgili şöyle bir yorum yapmıştı kendisi: “Zehirli şarkılar için yayından kaldırma işlemi yapabiliriz. Bir kural koymaktan hoşlanmıyorum ama bir Nazi marşından sorumlu olmak da istemiyorum. Siyasi şeylerden kaçınmayı tercih ederiz ama eğer arkadaşlarınızla aranızdaki küçük bir şaka veya kürtaj karşıtlığı gibi bir şey çıkarsa bunu cezalandırmayız.”
MÜZİK ENDÜSTRİSİNDE HENÜZ BİR YAPAY ZEKÂ YASASI YOK
Müzik endüstrisi, çalışmalarını AI telif hakkı sorunlarından koruyacak yasa tasarılarını desteklemeye başlıyor, ancak bu çabalar çoğunlukla yasa yapıcıları hedef alıyor. Bu yılın başlarında yüzlerce sanatçı Yapay Zeka Dolandırıcılığına Hayır Yasası’nı gündeme getirmişti. Artist Rights Alliance (ARA) tarafından yayınlanan bu çağrıda bir kişinin, kimliğinin izinsiz kopyalanmasından kaynaklanan, deepfake, ses klonu ve sanatçının rızası dışında yapılan her türlü üretken yapay zekâ suiistimallerine karşı koruma altına alınması amaçlanıyordu. Sanatçıların çalışmalarının bazı yapay zekâ modellerini ve sistemlerini eğitmek için kullanılmasının “insan yaratıcılığına karşı bir saldırı” olduğunu söyleyen ARA, bunun “sanatçı haklarını ihlal etmek ve müzik ekosistemini yok etmek” için kötü yönde kullanıldığı konusunda müzik sektörünü uyarıyordu.
Yapay zekânın müzisyenlerin işini elinden alması şimdilik pek mümkün gözükmüyor. Ancak bu konuda henüz kesinleşmiş bir yasa olmadığı için, mesele bazen eğlenceden çıkıyor. Bakalım önümüzdeki günlerde neler olacak? İzleyip göreceğiz.
