Önümüzdeki günlerde İstanbul’da görebileceğiniz sergileri bir araya getirdik.
Yaz bitip de güz kendini göstermeye başladığında, akşamları duyduğumuz tatlı esintilerin yerini hafif hafif üşüten rüzgârlar almaya başladığı zaman, Ülkü Tamer’in deyişiyle yazın bittiği her yerde söylenir. İşte yılın bu zamanlarında içimde bir hüzün çöreklenir, tıpkı pek çoğumuzda olduğu gibi. Bu yazın son günlerinde benzer hislerle dolanıp dururken psikolog Dr. Gizem Sürenkök’ün “Yaz Sonu Hüznü ile Baş Etmeyi Ben Nereden Bileyim?” podcastine denk geldim. Güneşli yaz günlerinin, uzun tatillerin ve haliyle yavaş tempoyla geçen iş günlerinin de sonunun geldiğini gösteren yaz sonu hüznü ile ilgili bir şeyler dinlemek isterseniz “Yaz Sonu Hüznü ile Baş Etmeyi Ben Nereden Bileyim?”, editörün naçizane tavsiyesi. Yaz sonu hüznünden sıyrıldıktan sonrası için ise editörün tavsiyesi, şehrin dört bir yanına yayılan sergiler ve 17. İstanbul Bienali olacak.
17. İstanbul Bienali
17. İstanbul Bienali’nin küratoryal metni şöyle söylüyor: “Bu bienal tatlı, olgun meyvelerle kaplı ulu bir ağaç olmak yerine kuşların uçuşundan, bir zamanların bereketli denizlerinden, yerküreyi yavaşça yenileyen ve besleyen kimyadan bir şeyler öğrenme arayışında. Belki bu bienal büyük bir toplanma ya da tek bir zaman ve mekânda yapılan planlı bir buluşma değil, bir dağılma, gözden uzak bir mayalanmadır. (…) Bırakın bu bienal de kompost olsun. Vaktinden önce başlayabilsin, bittikten çok sonra da devam edebilsin.” Küratörlüğünü Ute Meta Bauer, Amar Kanwar ve David Teh’in üstlendiği bu bienal, çeşitli disiplinlerden 500’ü aşkın katılımcıyla Beyoğlu, Fatih, Kadıköy ve Zeytinburnu’nda farklı mekânlara yayılıyor. Sergilerin yayıldığı mahalleler ve o mahallelerle kurdukları ilişkiler de sergilerde öne çıkıyor.
Beyoğlu’nda bienalin film ve kamusal programlarına ev sahipliği yapacak Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi ve 1999’dan bu yana kapalı olan İstanbul’un en eski Rum okullarından Merkez Rum Kız Lisesi bienalin bu seneki mekânları arasında. İstanbul’un en eski semtlerinden Fatih’te ise bu yıl ilk kez bienale katılacak sergi mekânları yer alıyor. The Çinili Hamam ve Fatih Sultan Mehmet döneminden kalma Küçük Mustafa Paşa Hamamı, adresler arasında. Kadıköy’deki mekânlardan biri ise son zamanların gözde kültür merkezlerinden Müze Gazhane. 2021’de müze olarak yeniden açılan Gazhane, bienal kapsamında savaş yüzünden yurtlarından edilmiş sanatçıların kurduğu “arthereistanbul”a ev sahipliği yapıyor. Zeytinburnu Tıbbi Bitkiler Bahçesi ise bienal süresince sergilenen eserlerle birlikte çeşitli performanslara da ev sahipliği yapacak.
“Sahnede 90’lar”, Salt Galata / Salt Beyoğlu
“Sahnede 90’lar” sergisi, kültürel ve toplumsal değişimlerin hızlıca yaşandığı 1990’lı yılların performans üretimlerine yoğunlaşarak kültür, sanat ve eğlence tarihine çok yönlü bir bakış açısı sunuyor. Muhtelif kaynaklardan toplanmış arşivlere dayanan “Sahne 90’lar”, dönemin performans temelli üretimlerinin kesişme noktalarının izini sürerek beklenmedik bağlantılarla “sahne”nin ne kadar geniş bir yelpazeyi ele alabileceğini gösteriyor. 15 Eylül’de başlayan sergiyi 12 Şubat’a kadar görmek mümkün.
“Stanley Kubrick”, İstanbul Sinema Müzesi
Sinema dünyasının önde gelen yönetmenlerinden Stanley Kubrick hakkında bugüne dek yapılmış en kapsamlı sergi olan “Stanley Kubrick”, İstanbul Sinema Müzesi’ne konuk oluyor. Yönetmenin tüm çalışmalarına kronolojik bir bakış sunan sergi, Kubrick’in yayımlanmamış belge, obje, senaryo, kamera, lens ve orijinal kostümlerini sinema severlerle buluşturuyor. Sergi ayrıca yönetmenin hiç çekilmemiş veya başka yönetmenler tarafından çekilmiş “Yapay Zekâ”, “Napoleon” ve “Savaş Zamanı Yalanları” projelerini de ilk kez İstanbul seyircisiyle buluşturacak. Kubrick’in sinema yaşamına derinlemesine bir ışık tutacak sergiyi 1 Ekim’den itibaren ziyaret edebilirsiniz.
“Ütopyadan Sonra: Kuşlar”, Sadberk Hanım Müzesi
Cam sanatçısı Felekşan Onar’ın yazar ve küratör Arie Amaya-Akkermans’la çok disiplinli bir işbirliği içerisinde hazırladığı kişisel sergisi “Ütopyadan Sonra: Kuşlar”daki kuşlar, belirli bir zamanı ve yeri olmayan bir öyküyü anlatıyor. Serginin kuşları, küratörün Aristophanes’in komedyası Kuşlar’a nazire olarak yazdığı kısa bir oyunun ana karakterleri. Öyle ki sergi, müzenin koleksiyonundan seçilen eserlerle diyalog içinde olan yeni bir cam heykeller serisini, çağdaş bir tiyatro oyunu etrafında kurguluyor. 17. İstanbul Bienali’nin paralel etkinliklerinden biri olan “Ütopyadan Sonra: Kuşlar”, çok disiplinli bir çalışma içerisinden günümüzde ütopyaların nasıl olanaklı olacağı fikri üzerine düşünüyor. 10 Eylül’de sanat severlerle buluşan sergi, 28 Şubat’a kadar Sadberk Hanım Müzesi’nde yer alacak.
“Başımızda Siyahtan Bir Hâle”, Arter
Ahmet Doğu İpek’in 2020-22 yılları arasında ürettiği eserleri bir araya getiren “Başımızda Siyahtan Bir Hâle”; kum fırtınası, yanardağ patlaması, heyelan ve güneş tutulması gibi doğa olaylarından yola çıkan resimler, çizimler, yerleştirmeler ve video eserler, insan ölçeğini aşan görkemli varoluşlarıyla hem büyüleyici hem de ürkütücü nitelik üstlenen bu doğa olaylarını soyut bir dille yorumluyor. Madde ile his, kurmaca ile gerçek gibi birbirine zıt kavramların iç içe geçtiği bir deneyim sunan “Başımızda Siyahtan Bir Hâle”, çıplak gözle göremediğimiz veya dokunamadığımız şeyleri açığa vuruyor.
“Tunnel Vision”, Dirimart
Dirimart’ın Pera’daki yeni mekânında ziyarete açılan Canan Tolon sergisi “Tunnel Vision”, sanatçının iki yılı aşkın süredir üzerinde çalıştığı, tüm dünyanın salgın nedeniyle kapandığı dönem ve ardından hissedilen sosyal rahatsızlık üzerine çalıştığı işleri kapsıyor. Zeminde tek bir yerleştirme halinde bir araya gelen resimlerden oluşan sergi, film şeridi kopmuşçasına tüm hareketlerin aniden durduğu, sonrasında birçok umuttan vazgeçerek birçok gerçeği göz ardı ederek devam eden bir dünyaya işaret ediyor.
“Umutsuz Bekleyiş”, Bozlu Art Project
Ercan Akın’ın 27 Eylül – 5 Kasım 2022 tarihleri arasında Bozlu Art Project’te yer alacak kişisel sergisi “Umutsuz Bekleyiş”, sanatçının 2015 – 2022 yılları arasında Japonya ve Türkiye’de yaşadığı yolculuk deneyimlerinin duygusal izlerini yansıtıyor. Sanatçının eserleri; yalnızlık, izolasyon ve aidiyetsizlik gibi duyguları merceğine alıyor. Sanatçının resimlerindeki portreler, çevresindeki boşlukla birlikte izleyiciye fiziksel olarak yalnız hissettiren bir konumda var olurken hayvan imgeleri ise bir nevi tecrit “sembolü” olarak dikkat çekiyor. Ölü bir kırlangıç, fırtınalı havanın önünde eğilen bir ağaç veya ölü bir tavşan imgesi, sanatçının kendini arama serüvenini ortaya koymak için izleyiciye yol gösteriyor.
