Geri dönüştürülmüş malzemelerden kıyafetler, şapkalar ve mücevherler tasarlayan sürdürülebilir girişimci markalara bakıyoruz.
Bugün her kavramın sürdürülebilir olanı mubah; sürdürülebilir tarım, sürdürülebilir seyahat, sürdürülebilir kalkınma, sürdürülebilir moda… Hatta öyle ki, son zamanlarda çok sıklıkla kullandığımız “sürdürebilirlik” kelimesini, yazının başlığına eklerken ufak bir tereddüt yaşadım. Fakat gelin şöyle düşünelim: Sanayi Devrimi’nden beri fabrika bacalarında çıkan dumanlarla kirlettiğimiz dünyayı kurtarmak için “sürdürülebilirlik” lafı bir süre dilimize persenk olsun, çok mu?
Sürdürülebilirlik alanında araştırmalar yürüten McKinsey Sustainability’e göre, dünyada her yıl yaklaşık 100 milyar adet giyim eşyası üretiliyor. Bu hacimli üretim miktarıyla birlikte moda endüstrisi, doğaya salınan sera gazının yaklaşık yüzde 4 ila 10’undan sorumlu oluyor, ki bu da iklim krizi tehlikesi için göz ardı edilemeyecek bir rakama işaret ediyor. Verileri çoğaltmak, derinlemesine incelemek pek mümkün, fakat tüm olumsuz datalara rağmen peş peşe kurulan sürdürülebilir moda markaları, ikinci el ve yeniden giyimin revaçta olması, plastik ve doğaya zararlı materyaller kullanılmadan üretilen koleksiyonlar ise işin iç ferahlatıcı yanı oluyor. Burada konu ettiğimiz doğa dostu markalar da bu çabanın bir parçasını temsil ediyor.
For Days
2018 kurulan For Days, ilk kapalı döngü (sıfır atık) giyim markalarından biri. Markanın paylaştığı verilere göre, ikinci el satış ya da bağışlamak üzere verilen kıyafetler de dahil olmak üzere tüm tekstil ürünlerinin yüzde 85’inden fazlası çöpe gidiyor. Bunun önüne geçmek isteyen For Days, ürünlerinin hepsini geri dönüştürülebilecek şekilde tasarlıyor. Ayrıca, atılmış ve artık kullanılmayan kumaşları da geri dönüştürerek kendi üretim zincirine dahil ediyor.
Collina Strada
“Sürdürülebilirlik bir yolculuktur!” diyen Collina Strada, iklim bilinci ve sosyal duyarlılıkla koleksiyonlar üreten sürdürülebilir bir moda markası. Kimi zaman üretim fazlası kumaş parçalarını kullanan marka, kimi zamansa bambulardan ve gül çalılıklarından kumaşlar üretiyor. Günlük giyimden gece kıyafetine geniş bir yelpazede giyim koleksiyonları olan Collina Strada, son zamanlarda spor giyim parçaları da üretiyor.
Gaâla
Bir Fransız markası olan Gaâla, tüm kıyafetlerini geri dönüştürülmüş kumaşlardan üretiyor. Küçük bir işletmede yerel zanaatkârlarla çalışan bu sürdürülebilir giyim markası, İtalyan modaevlerinden artakalan kumaşları kullandığı gibi Belarus’tan gelen keten kumaşları da yeniden değerlendiriyor. Marka, kıyafetlerini Paris’teki atölyesinden dünyanın dört bir yanına ulaştırıyor.
Ahluwalia
2018’de kurulan Ahluwalia, koleksiyonlarındaki kıyafetlerini modaevlerinden gelen tüketim fazlası kumaşlar ve eski giysilerden üretiyor. Bir yandan Hint çizgilerini yansıtan tasarımlar, sürdürülebilir oldukları kadar kültürel aktarım açısından da önem taşıyorlar. Markanın kurucusu ve tasarımcısı Priya Ahluwalia, geleneksel Hint işçiliğine geri dönüştürülmüş kumaşlarda hayat veriyor.
Conner Ives
Kuzey İngiltere’deki Sheffiled’daki bir depodan toplanan eski giysileri ve kumaşları geri dönüştürerek yeniden kıyafet üreten Conner Ives; estetik örgüleri, nostaljik Amerikan havası ve seksi gece kıyafetleriyle en şık sürdürülebilir moda markalarından biri. Markaya ismini veren kurucusu Conner Ives, doğa dostu kıyafetler üretmenin insana yakışan şey olduğunu söylüyor.
Re/Done
Bireyselliği merkeze koyan Re/Done, ürettiği her parçayla müşterilerini özel hissettirmeyi amaçlayan sürdürülebilir bir denim markası. Ve tabii, aynı hassasiyet doğa için de geçerli. On binlerce eski Levi’s pantolonu geri dönüştürerek yeni pantolonlar üreten Re/Done, hem vintage etkisi yaratıyor hem de bir yılda 2,5 milyon galondan fazla su tasarrufu sağlıyor (tek bir kot pantolonu üretmek için ortalama 2.500 ile 10.000 litre su harcanıyor).
Selina Sanders
Yavaş moda tasarımcısı Selina Sanders ise kendi ismini verdiği markasında, mutfak havlularını kullanarak top, etek ve elbiseler tasarlıyor. Mutfak havlularının yanı sıra masa örtülerini ve eski yorganları kabarık kollu bluzlara, gömleklere, elbise ve eteklere çeviren Sanders, kıyafetlerini Kaliforniya’daki evinde üretiyor. İkinci el kumaşları Selina’ya göndererek bespoke siparişler vermek de mümkün.
Girlfriend Collective
Ev ve iç giyim kıyafetleri üreten Girlfriend Collective, koleksiyonlarında okyanuslardan toplanan pet şişeler, balık ağları ve bilumum atıklarından geri dönüştürülerek elde edilmiş kumaşları kullanıyor. Sağlık ve zindeliğin pek çok şekilde, biçimde ve boyutta olduğunu savunan marka, kadın bedeni üzerinde kurulmuş standart güzellik algısını da yıkmayı amaçlıyor.
Indigo Luna
Indigo Luna’nın öyküsü biraz romantik: Avustralya’nın kumsallarında düşlenen bu marka, Bali’de hayata geçirilmiş. İlham kaynağı ise indigo ağacı. Son dönemin popüler sürdürülebilir moda markalarından biri olan Indigo Luna, kıyafetlerini geri dönüştürülmüş ve doğaya zararı olmayan materyallerden üretiyor. Kadın istihdamına da ayrıca önem veren markanın üç yöneticisinden ikisi kadın.
Storied Hats
Geri dönüştürülmüş pet şişeler, kullanılmış kahve çekirdekleri ve meyve kabukları… Storied Hats şapkalarını geri dönüştürülmüş malzemelerden elde edilen sürdürülebilir kumaşlarla üretiyor. Kullandıkları organik pamukla ise konvansiyonel pamuğa göre yüzde 88 su tasarrufunda bulunuyorlar. Markanın üzerinde logo olmayan şapkaları, her stile hitap edecek türden.
Waterhaul
Waterhaul, deniz kıyılarından atık balık ağlarını topluyor, geri dönüştürüyor ve bir güneş gözlüğü olarak yeniden hayat veriyor. Bir yanıyla, okyanustan güneşe uzanan bir sürdürülebilirlik yolculuğu. Okyanuslarda neredeyse bir yüz yıl kadar kaybolmadan durabilecek balık ağlarından üretilen gözlüklerinden dayanıklılığı da oldukça yüksek oluyor haliyle.
SVNR
Bir Alman markası olan SVNR, mücevherlerini kullanılmış ve geri dönüştürülmüş materyallerden üretiyor. 2018’de kurulan marka, mücevherlerin yanı sıra kumaşlar da üretiyor. SVNR’nin kurucusu Christina Tung markasını, estetiğin ve etiğin bir araya gelişi olarak tanımlıyor.
Alighieri
Adından da anlaşılacağız üzere Alighieri, ilhamını büyük İtalyan şair Dante’den alıyor. Takılarını kişisel hikâyelerden ve Dante’den esinlenerek tasarlayan mücevherci, sanatla iç içe olduğu kadar da sürdürülebilir bir marka. Koleksiyonlarda geri dönüştürülmüş gümüşler ve bronzlar kullanılıyor.
