En son 2019 Eylül’ünde yapılan Cannes Yachting Festival ve Monaco Yacht Show, pandeminin nispeten daha kontrollü seyretmesi ve aşılamanın artması sayesinde bu yıl sektör profesyonelleri ve yat tutkunlarını yeniden ağırladı.
Yat fuarlarında standlar uzun bir aradan sonra buluşmanın heyecanı ve elbette yeni sezonun en güzel tekneleriyle doluydu. Dışarıdan iki yılık bir durgunluk var gibi görünse de 2021 sonbahar fuarlarıyla gördük ki bu süreçte çok sayıda lüks tekne sipariş edilmiş. Ne de olsa pandemiyle değişen tatil ve lüks anlayışı, herkesi kendine özel bir ”ada” aramaya itti.
Salgın etkisiyle tedarik zincirinde aksamalar yaşansa da tersaneler mümkün olan en yoğun tempoda çalışmaya devam ediyor. Pandeminin en ağır şekilde yaşandığı 2020 Mart ayından itibaren sektör, 2008 krizinden bu yana gördüğü̈ en büyük satış hacmine ulaştı. Özellikle yat tatilinin en izole ve kontrollü seyahat türü olması sebebiyle 2020 ve 2021’den, son 10 yılın “altın yılları” olarak bahsetmek dahi mümkün. Birçok tersanenin 2024’e kadar kapasitelerini yüzde yüz doldurduğu, hatta bazı tekneler için tekne sahiplerinin sıralarını astronomik bedellerle sattıkları da fuar kulislerinde konuşulanlar arasında.
Önce süperyat dünyasının en önemli olayı, sadece 30 metre üzeri yatlar ve bunlar için üretilen servis teknelerinin ve süperyat oyuncaklarının yer aldığı Monaco Yacht Show’a bakalım. Bu sene fuarda 100 adet süperyat sergilendi. En büyük yat 95 metreyken tüm yatların ortalama boyu 49 metreydi. 40-50 metre aralığı ise en fazla üretim yapılan boy aralığıydı. Cannes Yachting Festival’da sergilenen 600 tekne ise küçük ve mütevazı modellerden süperyatlara kadar geniş bir aralıkta tekne sergilenmesiyle tüm sektörün analizini yapmaya uygun bir ortam yarattı. Cannes Yachting Festival, adı gibi festival havasında geçti zira iki yıl fuar yapılamaması sergilenen yeni model sayısını ciddi oranda artırdı.
Her iki fuar için de çoğu markadan gelen açıklamalar güçlü siparişler alındığı yönünde. Yatçılık dünyasının bu dönemde kazandığı ivmeyi 2022’de artırarak sürdüreceğini tahmin etmek, bu fuarlar ve bilgiler ışığında hiç zor değil. Önceliği Türk tersanelerine vermek üzere, gelelim bu seneki fuarlardan heyecanımızı tazeleyen yatlara…
Tatiana
Bilgin Yachts’ın “Türkiye’de üretilen en çevre dostu özel yat” olarak tanımladığı Tatiana, 11 Eylül’de İstanbul Boğazı’ndan Monako’ya doğru yola çıktı ve “Made in Turkey” unvanıyla Monaco Yacht Show’da yerini aldı. 12 şanslı misafiri ve kaptan dahil 24 kişilik mürettebatı ağırlayabilen 80 metrelik Tatiana, sahibini özel bir güverte ve süit kamara ile şımartıyor. Tam donanımlı spor salonu, sauna, sinema, özel ofis ya da eğlence için hazır bekleyen spor bar ile Tatiana’da yok yok. Egzoz sistemi, % 100 temiz hava emisyonu düşünülerek tasarlanmış. İki adet 2560 kW motor ile Tatiana 19,3 knot’a ulaşıyor, 12 knot seyir hızında saatte 280 litre yakıt tüketiyor. Bu özellikleri onu sadece estetik olarak değil, performans açısından da parmakla gösterilen bir projeye dönüştürüyor. Bu sezonun üzerine bolca yazılıp konuşulacak yatlarından Tatiana’nın dış tasarımı Türk tasarım ofisi Unique Yacht Design, iç tasarımı ise H2 Yacht Design tarafından yapıldı. Tatiana, “dünyanın en büyük yatları” sıralamasında 164. sırada yerini aldı.
Viva
Monaco Yacht Show’da en çok dikkati çeken yatlardan biri de Hollandalı süperyat üreticisi Feadship’in Viva’sı elbette. Feadship’in eski bir müşterisinin yaptırdığı 94 metrelik süperyat, çevre dostu hibrit tahrik sistemiyle dikkati çekiyor. Viva da Tatiana gibi çelik gövde ve alüminyum üst yapıya sahip. Feadship tarafından inşa edilen en büyük 7. yat olan Viva, “dünyanın en büyük yatları” listesinde 81. sırada. IMO Tier III katalitik konvertörünün yanı sıra dizel partikül fitresiyle tüm emisyonları kontrol altında tutulan ve büyük bataryalara sahip olan süperyat, dizel-elektrik gücüyle 12 knot ve geleneksel dizel gücüyle 20 knot hızla seyrediyor. Viva ayrıca atık ve ısı dönüşüm sistemleriyle enerji kaybını azaltıp havalandırma sistemlerinin verimliliğini yükseltiyor. Üst güvertelerdeki tavandan yere kadar inen camları ile ferah iç mekânlara sahip olan Viva’nın dikkat çekici bir diğer özelliği, Feadship’in şimdiye kadar ürettiği en büyük garaj kapağıyla 14 metrelik bir servis teknesini içine alabiliyor olması. 14 kişilik misafir ve 18 kişilik mürettebat kapasitesi bulunan süperyatın fiyatının 175 milyon dolar olduğu tahmin ediliyor.
Artefact
Yenilikçi tasarımıyla dikkati çeken Artefact, Rus milyarder Andrey Melnichenko’nun 143 metrelik sıra dışı yelkenlisi Sailing Yacht A’yı inşa eden Alman tersane Nobiskrug’un eseri. Gregory C. Marshall imzası taşıyan 80 metrelik Artefact, dünyanın en büyük hibrit yatlarından biri aynı zamanda. “Nesiller boyu kullanılabilecek, sürdürülebilir ve çevre dostu yatlar” üretme hedefini vurgulayan tersanenin bu son eseri, çelik gövde ve kompozit üst yapıya sahip. Megayatın toplamda 70 ton eden 223 parçalı ve pek çoğu kıvrımlarıyla farklı bir tarz yaratan cam işçiliği kesinlikle ezber bozan nitelikte. En son IMO Tier III yönetmeliklerine göre inşa edilen Artefact’ın elektrikli sistemi, çok sayıda jeneratörden ve bir dizi lityum-iyon pilden gelen güce dayanıyor. Megayatın elektrikli tahrik gücü kısa mesafelerde ve manevralarda tek başına yeterli olabiliyor. İkiz dizel-elektrikli Caterpillar motorlarla güçlendirilen yat, 260.000 litrelik yakıt deposu ile 15 knot’ta 5.300 deniz mili seyir menziline sahip. İkisi VIP olmak üzere 8 süitte 16 kişiyi ağırlayabilen megayatın, 24 kişilik mürettebat kapasitesi mevcut.
Virtus 44
Mengi Yay Yatçılık’ın inşa ettiği süperyat Virtus 44, henüz tasarım aşamasındayken ödülleri toplamaya başlamıştı. Dünyanın önemli tasarım ödülleri arasında gösterilen International Yacht & Aviation 2019’da “40 metre üsti yatlar”da ödül alan Virtus 44, çelik gövde ve alüminyum üst yapıya sahip. İstanbul, Tuzla Tersaneler Bölgesi’nde inşa edilen 44 metrelik süperyat dinamik ve zarif çizgileriyle beğeniliyor. Yatın açılıp kapanan yüzme platformu (beach club), 55 metrekare alanıyla süperyatın en önemli yerlerinden biri haline geliyor. Dört adet stabilizer, yani yalpa dengeleyicisiyle misafirlerini daha az sallantılı bir ortamda ağırlayan Virtus 44’ün beş misafir ve dört de mürettebat kamarası var. Virtus 44’ü iç mekânları da bordadan açılan camları ve balkonlarıyla çok ferah. Salonun yanı sıra ana kamaranın kendine ait balkonu olması, yat sahibini kalbini kazanacak özelliklerden sadece biri. İki adet 1450 beygir gücündeki motorlarla güçlendirilen süperyat, 12 knot seyir süratine ve 16 knot azami sürate sahip.
Vision F 80
Cannes Yachting Festival’da tanıtılan Vision F80’in mühendisliği ve dış tasarımı Nazmi Bayar’a, iç tasarımı ise Seda Ünay’a ait. Katamaran tipi yatın kalbi diyebileceğimiz havuzlukta sekiz kişilik yemek masası, oturma grubu ve barbekülü tezgâh yer alıyor. 55 metrekarelik salonuyla ev ferahlığı veren teknede bir ana kamara, üç misafir kamarası ve iki mürettebat kamarası bulunuyor. Vision F 80, dört kamaralı yerleşim planı ile de tercih edilebiliyor. Salonda iskele tarafta 10-12 kişilik yemek masası ve sancakta oturma grupları var. Flybridge, bar, oturma alanı ve şezlonglarıyla çok keyifli. Bolca dolap bulunan geniş ana kamara için müşterilere farklı yatak ve giyinme bölümü alternatifleri sunuluyor. Banyoda ise geniş bir yağmur duşu ve iki adet lavabo konumlandırılmış. Yatak altı LED aydınlatmalar, özel tasarım duvar döşemeleri F80’in önemli unsurları olarak ön plana çıkıyor. 23,80 metre boy ve 9,56 metre enindeki Vision F80, İki adet Volvo Penta IPS 800 motorlarıyla ekonomik hız olan 12 knot’ta saatte 40-50 litre yakıt tüketiyor. VisionF80, güneş panellerinin desteğiyle gündüz altı saat, akşamsa sekiz saat makine gürültüsü olmadan çalışabiliyor. 0,80 metre su çekimi ile sığ yerlerde seyir yapabiliyor.
Bering 70
Antalya Serbest Bölge’de inşa edilen Bering 70, tersanenin “coastal” serisindeki ilk modeli. 21,20 metre boyundaki tekne çelik gövde ve kompozit üst yapıya sahip. Uzun seyirler için teknede rahat bir yaşam temel alınarak tasarlanan Bering 70’in diğer önemli özellikleri küçük bir ekip tarafından kullanılabiliyor olması ve yakıt verimliliği. 22,43 metre boyundaki Bering 70, verimli gövde formu ve 1,33 metrelik sığ su kesimi sayesinde Karayipler ve Bahamalar gibi sığ sularda seyir yapabiliyor. 6.840 litre yakıt kapasitesiyle 2.500 deniz mili menzile sahip Bering 70, 8 knot seyir hızına ve 10 knot azami hıza sahip. Sekiz konuk ve iki mürettebat kapasiteli yat, açık renkler ve doğal malzemeler tercih edilen iç tasarımıyla sıcak ve rahat bir yaşam ortamı sunuyor.
Sirena 68
Bursa’daki fabrikasından dünyanın her yanına tekne üretip gönderen Sirena Yachts’ın Cannes’da tanıttığı modeli Sirena 68, Alman Frers imzasını taşıyor. Uzun seyirlerde konfor, yakıt verimliliği ve performans için tasarlanan 21,4 metrelik teknenin azami hızı 29 knot. Çok geniş yan camları ile iç mekânlarda dikkat çekici bir ferahlık sunan teknenin havuzluğu flybridge’in sağladığı gölge ile keyifli bir dinlenme alanı. Baş güvertede güneşlenme minderleri ve çok rahat bir oturma alanı ile masa bulunması burayı teknenin en popüler yerlerinden biri yapacak gibi görünüyor. Flybridge’te iki ayrı oturma alanı ve bir wet bar var. Bu bölümün üstü istenirse hardtop’la korunaklı hale getirilebiliyor. Sirena 68’in salonuna havuzluktan girenleri geniş yemek alanı ve açık mutfağın karşılaması; yemek yapmayı ve hep birlikte bir masa etrafında toplanmayı daha keyifli bir hale getiriyor. Alt güvertede tüm gövdenin genişliğine yayılan ana kamara, büyük boy yatağa sahip. Üç kamaranın yer aldığı standart yerleşim düzeninde, alt güvertede artı bir salonun yanı sıra çamaşır yıkama ve bakım/temizlik alanı yer alıyor. Bu alan istenirse tuvalet olarak da ya da tek bir yatak veya ranzanın yerleştirilebileceği dördüncü̈ bir kamara olarak tasarlanabiliyor.
Sanlorenzo 120A
İtalyan markanın “asimetrik” olarak tanımladığı SL120A’nın iç mekânlara farklılık getiren bu yeni anlayışı fuarlarda büyük beğeni gördü. Hem iç hem de dış tasarımı Zuccon International Project’e ait olan 35,75 metrelik yatın temel özelliği, iç mekânları daha iyi değerlendiren ve dış mekânlara erişimi kolaylaştıran asimetrisi. İç mekânlara 8 metrekare alan eklediği belirtilen bu yerleşimde, salonun sancak güvertesi iç alana dahil edilerek bir tarafta geniş bir yemek salonu kazanılmış. Diğer taraftaki, duvarı aşağıya kayarak açılabilen terasla da denizle temas artırılıyor. Ana güvertenin baş tarafına alınan ana kamaradan 15 metrekarelik bir dış güverte alanına çıkılması da “vay” dedirten bir başka özellik. Bu özel alan ayrıca merdivenle üst güverteye bağlantı sağlıyor. Beş kamarasında 10 misafiri ağırlayabilen SL120A’nın kıç taraftaki garajı, yanlardaki açılabilir teraslarla 45 metrekarelik bir beach club’a dönüşüyor. 2XMTU 16V2000M96L motorlarla güçlendirilen Sanlorenzo 120A’nınseyir hızı 11 knot, azami hızı 26.
Ferretti Yachts 1000
Ferretti’nin Cattolica’daki yeni tersanesinden suya inen ilk tekne olan 30 metrelik Ferretti 1000’in üst yapısı ve hard-top çatısı karbonfiberden üretilmiş. Sahibinin isteklerine göre iç mekânları klasik ya da modern düzenlenebilen yat, 10 misafir ağırlayabiliyor. Ferretti 1000’in ana güvertesinde, havuzluğa doğrudan bağlantıya sahip “beach club”, büyük salon, donanımlı mutfak ve ana kamara mevcut. Standart yerleşim düzeninde yat sahibinin süiti ana güvertede yer alırken alt güvertede dört büyük çift kişilik kamara bulunuyor. Ferretti 1000’de beş mürettebat için özel bölümler ve kaptan için bir kamara daha var. Ferretti Yachts 1000, isteğe bağlı olarak 2638 mHP (opsiyonel) ikiz MTU 16V 2000 M86 motorlarla 28 knot azami hıza ve 24 seyir hızına ulaşıyor. Yakıt kapasitesi 9.000 litre.
Swan Shadow
Çok zarif ve performanslı yelkenlileriyle tanıdığımız Swan’ın ilk motoryat projesi Swan Shadow, çok etkileyici çizgilere sahip. Böylesi klasik bir yelkenli markasının motoryata yönelmesi ilginç bir tercih gibi görünüyor. Ancak bu tekne de Finlandiyalı tersanenin temel unsurları olan performans, kalite ve üst düzey tasarımı buluşturduğu için Swan markasına yakışıyor doğrusu. 55 knot hıza ulaşabilen bu zarif motoryat, megayatlar için servis teknesi ya da su sporları ve günlük geziler için havalı bir sürat teknesi olarak değerlendirilebilir. 13,23 metrelik teknenin hareketli kıç platformu, servis teknesi olarak kullanıldığında iskeleye, su sporları için tercih edildiğinde denize ulaşmayı kolaylaştırıyor. Swan Shadow, sunulan farklı yerleşim seçenekleriyle konaklamalı ya da günübirlik seyirlerde de rahatlıkla kullanılabiliyor. Derin V gövdeye sahip teknenin geniş bir kamarası ve tuvaleti var. Standart olarak 3X225 HP motorlarla satışa sunuluyor. 3X250-3X300-3X350 HP motor seçeneklerine göre azami hızı 37-55 knot arasında değişiyor.