Bir koşulu olmadığı için saatçilik dünyasında bir ilk olan Louis Vuitton Saat Ödülü yarışmasının beş adayı açıklandı.
Saat yapımcılığının geçmişle olan bağı yüzyıllar sürdüğü için çok güçlüdür ama gelecek kuşaklara miras bırakma sorumluluğu da aynı şekilde güçlü ve her zamankinden daha fazla geleceği düşünmek zorunda hissediliyor. Nedeni basit: Zanaatkârlık, saat kültürü ve konuyla ilgili arşivler kırılgan bir yapıya sahip. Özellikle 1980’lerde çöken 1990’larda uyanış yaşayan ve 2000’lerde görkemli günlerine dönmekle kalmayıp onu fersah fersah geçen bir saat dünyası artık işleri sıkı tutmak istiyor.
İşte bu noktada LVMH grubuna bağlı Louis Vuitton saat bölümü yönetimi iki yılda bir verilecek olan bir saat ödülü etkinliği düzenleyerek önemli bir adım attı. Dünyanın her yerinden ve herkesin katılabileceği bir yarışma düzenledi. Louis Vuitton Saat Ödülü, saat yapımcılığında yenilikçiliği teşvik etmek isteyen, teknik buluşlar ve öncü tasarımların yanı sıra geleneksel saat ustalığı açısından da en iyi fikirleri ödüllendirmek isteyen bir girişim.
Yarışmanın temel özelliği bir sınırlama sunmadan herkese açık olması. Şartnameye göre; saat ustalarından tasarımcılara, girişimcilerden meraklılara kadar herkes ödül için başvurabilir. Ödül 150.000 euro ve La Fabrique du Temps içinde, kazananın becerilerine ve ihtiyaçlarına göre tasarlanmış, paha biçilmez beceriler ve fikirler sunabilecek bir yıllık mentorluk programı. Yarışmaya katılan eserler, yenilikçilik, zanaatkârlık, özgünlük ve teknik ustalık gibi çeşitli ölçütlere göre değerlendiriliyor. Saat konusunda bilgili, becerikli ve desteğe ihtiyaç olmayan biri bile pazarlama, markalaşma, hukuki ve ticari desteğe ihtiyaç duyabilir. Louis Vuitton bir yıl boyunca ihtiyaç duyulan hizmeti kazanan kişiye sunacak.
Kasım 2022’de ödül duyurusu yapıldı ve başvurular kabul edilmeye başlandı. Mayıs 2023’ün sonuna kadar 1000 civarında aday başvurmuştu. Eylül 2023’te aralarında Frank Gehry, Kim Jones, Philippe Dufour, Evelyne Genta, Denis Flageollet, Nick Foulkes ve Marc Newson gibi yıldız isimlerin bulunduğu 45 kişiden oluşan uzmanlar komitesi ilk iş olarak bu sayıyı 20’ye düşürdü. Uzmanlar komitesi ayrıca son değerlendirmeyi yapacak beş kişilik bir jüri heyetini seçti. 18 Aralık 2023’te beş aday açıklandı.
Adaylar Ocak 2024’te Paris’te beş kişilik jüri önünde sunum yapacak. Başkanlığını Michael Tay’in (The Hour Glass) yaptığı, Carole Forestier Kasapi (Tag Heuer Mekanizma Direktörü), Auro Montanari (aka John Goldberger, 11 saat kitabı yazmış bir koleksiyoncu), Rexhep Rexhepi (Akrivia) ve Jiaxian Su (SJX Watches) gibi önemli isimlerin olduğu jüri 6 Şubat 2024’teki ödül töreninde kazanan ismi açıklayacak.
O zamana kadar kendimizi jüri üyelerinden biri olarak hayal edelim ve henüz fırsat varken aşağıdaki 5 aday saatten hangisini seçsek acaba diye düşünelim. İşte adaylar:
1.
Chronomètre Artisans
12 saatle limitli sayıda ve Simon Brette liderliğinde 13 bağımsız zanaatkârdan oluşan bir ekip tarafından üretilen 39 mm çapındaki Chronomètre Artisans abonelere özel zirkonyum kasada sunuluyor. 2028’e kadar üretilecek 12 saatin tamamı (vergi hariç 50 bin CHF) satılmış durumda. Zanaatkârlık yönüyle ilgi çeken saatin teknik açıdan öne çıkan özelliği görülebilen, duyulabilen ve hissedilebilen kurma mekanizması. (2023 GPHG Yılın İlham Uyandıran Saati Ödülü kazanmıştır.)
Ayrıca detaylı bir incelemesini şurada okuyabilirsiniz: Simon Brette, İçbükey Vidalar ve Ejderha Pulları
2.
Raúl Pages
Régulateur à détente RP1
2006’da CIFOM – Ecole Technique (Le Locle) saatçilik okulundan mezun olan Raúl Pages önce Parmigiani ve daha sonra Patek Philippe’in restorasyon bölümlerinde çalıştı. Elle kurmalı paslanmaz çelik bir kol saati olan Régulateur à détente RP1’in öne çıkan özelliği geliştirilmiş bir tetik eşapmana sahip olması. İlk kez 1748’de Pierre Le Roy tarafından geliştirilen tetik eşapman günümüzde nadir görülen bir mekanizmadır. Doğruluk açısından bazı kusurları olsa da Thomas Mudge icadı (1755) manivela eşapmanı sağlam özellikleri nedeniyle en çok tercih edilen türdür. Tetik eşapmanı ise üretiminin zorluğu ve daha hassas olmasına rağmen şok korumasına sahip olmayışı nedeniyle için hiçbir zaman popüler olmamış. Raúl Pages ise eşapmana bir şok koruması ekleyerek bu sorunu aştığını ispatlıyor.
3.
Petermann Bédat
Chronographe Rattrapante
Gaël Petermann ve Florian Bédat’nın isimleri ilk kez 2020 Grand Prix d’Horlogerie de Genève’de (GPHG) alışılmadık teknik özellikler taşıyan zıplayan saniyeli Deadbeat Seconds modeli ile “Yüksek Saatçilik Keşif Ödülü” almasıyla duyuldu. O zamandan beri yeni projeler geliştiren ikilinin son çalışması ise cep saatlerinden ilham alan Chronographe Rattrapante. Bu saat sıçrayan dakika sayacına sahip ayrık saniyeli bir kronograf. Yarı iskelet kadrana sahip kronografın simetrik yapısı ilgi çekici bir estetiğe sahip. (2023 GPHG Yılın Kronograf Ödülü kazanmıştır.)
Markanın kuruluş öyküsü için bakınız: GPHG Yılın Yüksek Saatçilik Keşif Ödülü: Petermann Bédat’in Kuruluş Hikâyesi ve Deadbeat Seconds
4.
John-Mikaël Flaux
L’Abeille Mécanique
Gümüş ve altın renklerindeki L’Abeille Mécanique (mekanik arı) elle kurmalı bir masa saati. Aynı zamanda canlıların karmaşık yapısını taklit ederek tehlike altında olan arılara dikkat çekmek için tasarlanmış bir sanat eseri. Eşapman ve çark zincirini taşıyan arı figürü döner bir tabla üzerinde durduğunda arının iğnesi saatin kaç olduğunu gösterir. Arı ve tabla bağımsız mekanizmalara sahip ama uyumlu çalışır.
5.
Andreas Strehler
Tischkalender Sympathique
Masa ve cep saatini bir araya getiren bu tasarım Abraham Louis-Breguet’nin 1798’de ürettiği (bir örneği Topkapı Sarayı’nda olan) Pendule Sympathique tasarımından ilham alıyor ve ana fikri daimi bir takvim ekleyerek daha da ileriye taşıyor. Ahşap bir kasa içinde muhafaza edilen saat zamanı gösteren ve onu daimi bir takvime entegre eden bir cep saatinden oluşuyor. Cep saati çıkarıldığında sistem kendini askıya alır ve yıl, ay, tarih ile haftanın gününü gösteren masa saati çalışmayı bırakır. Diyelim ki üç gün sonra geri dönüldü ve cep saati yerine kondu, işte o an mekanik hafıza yardımıyla takvim çalışmaya başlar tarihi olması gereken güne ayarlar. Andreas Strehler (52) bu alanda çok bilinen ve kendine özgü tasarımları olan büyük bir usta.
