Andy Warhol’un meşhur Marilyn Monroe portresinin Christie’s müzayedesindeki rekor fiyatlı satışı gündemimize taşınmışken müzayede evlerinin son zamanlardaki en pahalı satışlarına bakıyoruz.
2021’in sonlarına doğru yayımlanan bir araştırmaya göre, üç büyük müzayede evinin (Christie’s, Phillips ve Sotheby’s) geçtiğimiz seneki satışları toplamda 15 milyar doları aştı. Müzayede evine göre değişkenlik göstermekle birlikte alıcıların yüzde 35 ila 40’ı ilk defa müzayedeye katılanlardan oluşuyordu. Bir diğer veri ise bu yeni müşterilerin neredeyse üçte ikilik kısmı, bu ilk alımlarını çevrimiçi müzayedeler yoluyla yapmışlardı.
Elimizdeki verilerle son yıllar için kabaca şunları söylemek mümkün: Birincisi salgının bitmesiyle birlikte açık artırmalardaki satışlar artıyor ve piyasa canlanıyor, ikincisi ise genç alıcılar ya da koleksiyonerle birlikte çevrimiçi müzayedeler piyasada kendine yer edinmeye başlıyor. Tüm bunların yanı sıra, çevrimiçi müzayedelerin artmasıyla birlikte sanat severlerin düşük bütçeli alımlarla da olsa kendilerine ait birer sanat eseri edinme fırsatının arttığı da görülüyor. Sanata olan ilginin ve erişilebilirliğin artmasının herkesi memnun ettiğine hiç şüphe yok, fakat yine de müzayede haberlerinde gözlerimiz ilk olarak rekor kıran satışları arıyor. 10 Mayıs 2022’de 195 milyon dolara satılarak bir dünya rekoru kıran “Shot Sage Blue Marilyn” tablosu bu satışlara yalnızca bir örneği.
Son Yılların En Pahalı Müzayede Satışları
“Shot Sage Blue Marilyn”, Andy Warhol (Christie’s)
Andy Warhol’un 1964’te çizdiği ve zamanla dünyanın en meşhur portrelerinden biri olan “Shot Sage Blue Marilyn” tablosu 2022 yılında Christie’s’de düzenlenen bir müzayedede 195 milyon dolara satıldı. Böylece tablo, 20. yüzyılda satılan en pahalı tablo olarak bir rekora imza attı. Söylentilere göre tablonun yeni sahibi Gagosian Sanat Galerisi’nin sahibi Larry Gagosian oldu, fakat konuyla ilgili henüz bir resmi açıklamada bulunulmadı. Satışla ilgili kesin olarak bildiğimiz bilgilerden biri ise tablodan elde edilen gelirin Zürih merkezli Thomas and Doris Ammann Foundation adlı vakfa bağışlanacağı. Vakıf, dünyanın dört bir yanındaki çocuklar için sağlık ve eğitim çalışmaları yapıyor.
“Le Violon d’Ingres”, Man Ray (Christie’s)
Amerikalı fotoğraf sanatçısı Man Ray’in (1890-1976) en meşhur fotoğraflarından biri olan “Le Violon d’Ingres”, yine 2022 yılında Christie’s’de düzenlenen bir açık artırmada 12,4 milyon dolara satıldı. Eser böylece tarihte satılan en yüksek fiyatlı fotoğraf olarak bir rekora imza attı. 1924’te çekilen bu siyah beyaz fotoğraf, bir kadının keman gibi görünen çıplak sırtını alıyor kadrajına. Christie’s’in eser için tahmini satış fiyatı 5-6 milyon dolar civarında olmuştu. Tahmin edilen satış fiyatının yaklaşık iki katına satılan fotoğraf, son zamanların en çok ses getiren müzayede satışlarından biri oldu.
1967 London Cartier Crash (Loupe This)
Yakın tarihli bir diğer satış rekoru ise satılan en pahalı Cartier Crush saati olarak tarihe geçen 1967 London Cartier Crash modelinden geldi. 1.650.000 milyon dolara satılan bu vintage saat, tahmini satış fiyatının iki katına çıkarak bir rekor kırmayı başardı. Saatin iki ilham kaynağı var: Salvador Dalí’nin Hafızanın Sürekliliği adlı kitabı ve bir trafik kazasında hasar görmüş bir saat. Bir çevrimiçi saat müzayedesi platformu olan Loupe This’de gerçekleştirilen bu satış, çevrimiçi müzayede piyasasının son zamanlardaki yükselişine de bir örnek oluyor.
The Rock (Christie’s)
2000’lerin başında Güney Afrika’da çıkarılan, 228.31 karatlık damla şeklindeki The Rock, bugüne dek bir müzayedede satışa sunulan en büyük beyaz elmas. Büyüklüğüyle nadide bir parça olan The Rock, 11 Mayıs’ta Christie’s’in Cenevre’de düzenlediği Magnificent Jewels satışının yıldız parçası oldu. Tahmini satış fiyatı ise 20 ila 30 milyon dolar arasında olan bu beyaz elmas, 21 milyon Amerikan dolarına satıldı. Müzayedenin en pahalı satışı olsa da nadirliğine kıyasla beklentilerin altında kaldı. (Bugüne dek bir müzayedede satılan en pahalı mücevher, 2017’de Sotheby’s’in düzenlediği bir müzayedede alıcısını bulan The Pink Star olmuştu. 59.6 karatlık bu pembe pırlantanın fiyatı 71 milyon dolar.)
Ve NFT…
Son yıllarda sanat piyasasına giriş yapan NFT’ler de hızlıca müzayede satışlarının birer parçası haline geldi. Beeple olarak da tanınan dijital sanatçı Michael Joseph Winkelmann’in “Everydays: The First 5000 Days” adlı NFT çalışması bugüne dek satılan en pahalı NFT olmuştu. 2021’de Christie’s’de 69.300.000 milyon dolara satılan bu NFT, sanatçının 5.000 eserinden oluşan bir kolaj çalışması. Dijital eser, satılan en pahalı NFT çalışmasının olmasının yanı sıra yaşayan sanatçıların eserleri arasında da en pahalı olan 3. sanat eseri. (“Everydays: The First 5000 Days” NFT’sinin rekor fiyatla satışından sonra, Deniz Bora “Kripto Sanat Dünyasına Hazır mıyız?” başlıklı yazısında NFT’leri derinlemesine irdelemişti.)
