Umut Çınar’la Büyük Zarifi Apartmanı Üzerine

İstanbul Rumlarının geçmişten bugüne uzanan hikayelerini bir araya getiren “Büyük Zarifi Apartmanı”nın genç karakteri Aslan’a hayat veren Umut Çınar’la röportaj sonrası keyifli bir sohbet için bir araya geldik.

Beyoğlu’nun hareketli sokaklarına çıkan kuytu bir köşede 150 yıldır yükselen bir bina Büyük Zarifi Apartmanı. Bugün yanında çay ocağında oturanları, gece hayatına karışmış insan selinin arasında sükunetle tarihe tanıklık ediyor. İstiklal Caddesi’ni kendine mesken edinmişlerin bile ne kadarı farkında bilinmez ama bu apartman Abdülaziz döneminden bu yana sayısız konuk ağırlamış tarihi bir bina. Dönemin varlıklı ailelerinden Zarifilerin yaptırdığı apartman, bugün adını verdiği tiyatro oyunuyla yaşamaya devam ediyor.

Daha önce Koleksiyoncu adlı oyundaki rolüyle ödül alan İlyas Özçakır’ın yönettiği “Büyük Zarifi Apartmanı”, İstanbul Rumlarının geçmişten bugüne uzanan hikayelerini bir araya getiriyor. Bunu yaparken de apartmanın ikinci katının her zerresinden faydalanıyor. Çağdaş Ekin Şişman’ın güzel sesinden rembetiko şarkılar, Gafur Uzuner’in özlediğimiz oyunculuğu, komedyen Pınar Fidan’ın kısacık anlarda yıkıp geçirdiği kendine özgü tarzı, Yunan sanatçı Rasmi Tsopela’nın kültürler arası köprüyü güçlendiren katkısıyla oldukça dokunaklı bir eser olduğu kesin. Oyunu mutlaka izleyin. Nerede doğduğunuzu, nerede köklendiğinizi düşünmeden… “Büyük Zarifi Apartmanı”nın genç karakteri Aslan’ı hayata geçiren Umut Çınar’la oyun sonrası yaptığımız röportajdan da anlaşıldığı üzere bazı şeylerin yerle, yurtla hiç ilgisi yok.

Mekanla birebir özdeşleşmiş bir oyun “Büyük Zarifi Apartmanı”. Bir tiyatro sahnesinde sergilenseydi muhtemelen aynı etkiyi yaratmayacaktı. Mekanın oyuna nasıl bir katkısı oluyor sizce?

Evet, bence Zarifi Apartmanı sadece bizim oyun mekanımız değil, oyunumuzun oyuncularından biri. Bu yüzden sahnede çok güçlü bir oyun arkadaşımız var ve bu bizi rahatlatıyor. İşin seyirci kısmında ise muhtemelen seyirci, Zarifi Apartmanı sayesinde oyun ile bağ kurmaya daha yatkın olabiliyor diyebilirim. Zarifi Apartmanı’nda Zarifi Apartmanı’yla birlikte oynamak çok keyifli.

Bu oyun mekânsal tecrübesiyle birçoklarından ayrışıyor, örneğin turne imkanı yok gibi, alan dar olduğu için izleyici sayısı da kısıtlı… Böyle bir “sınırlılık” sizi bir oyuncu olarak kısıtlıyor mu, yoksa başka imkanlar yaratıyor mu?
Bu sınırlılık benim için öğretici ve eğlenceli. Daha önce deneyimlemediğim bir durumdu ama tabi her mekanın kendine has dokuları oluyor ve sizi besliyor.

İzleyiciyle çok yakın durduğunuz bir oyun Büyük Zarifi Apartmanı. Etkileşimi çok net fark ediyorsunuzdur. Nasıl bir tepki alıyorsunuz?
Seyirci ile aynı odada kollektif bir bilinç oluşturuyoruz gibi geliyor bana. Bu paylaşım derinleştikçe seyirci kendini olayın içinde veya olaya sessiz bir şahit gibi hissediyor olabilir. Bazen oyundayken ağlama seslerini duyuyoruz ya da kahkahalar sanki aynı masada sohbet ettiğimiz arkadaşlarımızdan geliyormuş gibi oluyor, keyifli bir deneyim.

Oyun İstanbullu Rumlar üzerine kurulu. Bu açıdan bir Ankaralı olarak size ne hissettiriyor?
Ankaralı olmasaydım da aynı duyguları hissederdim. Ama tabii Ankara’da etrafımızda çok Rum yoktu. Sadece bildiklerimiz üzerinden acı duyuyorduk fakat İstanbul’a geldiğimde ve bu oyun sayesinde İstanbul Rumları ile daha fazla hemhal olduğumda üzüntü ve acım daha sert ve yoğun bir hal aldı.

Büyük Zarifi Apartmanı’nı, “karşı kıyıda” oynamak gibi bir hedef var mı? Mübadeleyle birlikte karşı yakada kalmış birçok İstanbullu Rum izleyiciniz olacağı aşikâr.
Sanıyorum böyle planlar, istekler var ama tam emin değilim ne zaman ve nasıl olabilir bilemiyorum. Tabii ki olması halinde de çok ciddi bir ön hazırlık gerektiği için zaman alacaktır.

Aslan rolünü çalışırken nasıl bir özdeşlik kurdunuz? Ortak özellikleriniz var mı?
Aslan rolü için ilk yapmam gereken kendimden uzaklaşmak oldu, yönetmenimiz İlyas Özçakır, yaptığımız sohbetler ile Aslan’ın kimliğinin yaratılmasına yardımcı oldu. Ortak noktamız var mı bilemiyorum… Belki ikimiz de biraz hassas olabiliriz.

Oyunda rol arkadaşınız çok deneyimli bir isim. Gafur Uzuner’le oynamanın nasıl bir kolaylığı ve zorluğu oldu sizin için?
Gafur Abi inanılmaz biri. Çok yetenekli, tecrübeli ve zeki biri ama bunun ötesinde çok iyi niyetli ve sevecen bir insan. Onunla çalışmak çok konforlu ve onun tecrübelerinden yararlanmak çok öğretici.

Aslan bir eylemde kaçarken Leandros’un kapısına dayanıyor. Diyelim ki; Leandros kapıyı açmasaydı… Aslan’ın kaderi nasıl gelişecekti?
Kaderi nasıl değişecekti hiçbir fikrim yok. Kendisi de bir yas döneminde ve bunu nasıl atlatırdı bilemiyorum. Ama Leandros kapıyı açmasaydı ertesi gün farklı bir şekilde farklı bir planla gelirdi Aslan.

Yakın zamanda başka projelerde de görecek miyiz sizi? Yeni bir oyun hazırlığı var mı?
Konuşuyoruz, hayırlısı diyelim.

Umut Çınar’ın mesleğinde idol aldığı biri var mı?
Çok beğendim oyuncular var ama spesifik olarak idol aldığım biri var diyemem. Kendi üslubumu yakalamaya çalışıyorum.