Vespa yaş gününü, mart ayı itibariyle ve sadece 2021 yılı içerisinde satışa sunulan 75. Yıl serisiyle kutluyor. Efsanevi modeller Vespa Primavera ve Vespa GTS için hazırlanan özel seri, “Giallo 75th” olarak adlandırılan ve 1940’lı yıllara gönderme yapan metalik sarı rengiyle karşımızda. Türkiye’de nisan ayında satışa sunulacak 75. Yıl serisinin Türkiye fiyatları henüz belli olmasa da ABD’de 4.500-7.950 dolar arasında değişeceği belirtilen etiket fiyatlarının size aşağı yukarı fikir vereceğini tahmin ediyoruz.
Gelin 75. Yıl serisinden yola çıkalım; Vespa’nın savaş anılarına, ezberbozan modellerine, markanın elektrikli devrimine kadar uzanan yolculuğuna bir göz atalım…
Piaggio Grubu’nun kurucusu Rinaldo Piaggio’nun motosikleti hayata geçiren oğlu Enrico Piaggio’nun “Eşekarısına benziyor” demesiyle motosikletin adı “eşekarısı”, yani Vespa olmuş!
Vespa, ilk patent başvuru tarihi 23 Nisan 1946‘yı, Primavera’nın 50, 125 ve 150 cc ve Vespa GTS’nin 125 ve 300 cc modellerinden oluşan özel Vespa 75. Yıl serisiyle kutluyor. Biz de 75’lik güzele nice yıllar dilerken markayı mercek altına alıyoruz. Özel serinin “Giallo 75th” olarak adlandırılan metalik sarı rengi, 1940’larda moda olan tonların çağdaş bir yorumu ve Vespa‘nın yenilikçi ruhunu, modayı seven stilini yansıtan bir renk olarak tasarlanmış.
Dört başı mamur bir İtalyan olmasına rağmen dünya vatandaşı kimliğiyle zamansız bir ikon olarak da tanımlayabileceğimiz Vespa, özel seride çok özel malzeme ve ince işçilikle üretim yapmış. Tamamen çelik gövdeye sahip özel seri, göz alıcı rengi, yan paneller ve çamurluk boyunca daha koyu gölgeli “75” rakamı, krom detayları, füme jantları, kadife kadar yumuşak nubuk selesi ve aynı nubuktan, bagaj rafına takılabilen çantasıyla dikkat çekici. Sırta da asılabilen bu çanta için ayrıca su geçirmez bir kılıf da tasarlanmış.
4,3 inç TFT renkli ekranla donatılan 75. Yıl Vespa serisi, dijital gösterge paneliyle mümkün olan en iyi performansı sağlıyor. Vespa MIA akıllı telefon bağlantı sistemi sayesindeyse aplikasyon ile başkasında olsa dahi scooter’ın yeri izlenebiliyor. Bu özel kutlama serisinin ayrıcalığını vurgulamak için her Vespa 75th, el işi zarif bir İtalyan jakarlı ipek fular, eski bir çelik Vespa plaka, kişisel bir kullanıcı kitabı ve 75 yılın hikâyesinden kesitler sunan sekiz koleksiyon kartpostalı ile birlikte sahibine teslim ediliyor.
Uçak Üretiminden Eşekarısına…
Savaş sonrası şartlarında, yolları hasar gören ve ekonomisi çöken İtalya için otomobil yerine uygun fiyatlı, kıvrak ve tarz sahibi bir motosikletin gerekli olduğuna kanaat getiren Rinaldo’nun oğlu Enrico, en yetenekli havacılık mühendisi Corradino D’Asciano ile birlikte Vespa’yı tasarlamış.
Aile, 1884 yılında Rinaldo Piaggio tarafından kurulan atölyede önce gemi donanımı, sonra da uçak ve deniz uçağı üretmiş. Ülkenin en büyük uçak üreticilerinden biri haline gelen Piaggio’nun Pontedera’daki savaş uçağı fabrikası stratejik önemi nedeniyle 2. Dünya Savaşı’nda bombalanmış. Savaş sonrası şartlarında, yolları hasar gören ve ekonomisi çöken İtalya için otomobil yerine uygun fiyatlı, kıvrak ve tarz sahibi bir motosikletin gerekli olduğuna kanaat getiren Rinaldo’nun oğlu Enrico, en yetenekli havacılık mühendisi Corradino D’Asciano ile birlikte Vespa’yı tasarlamış. Vespa için 2. Dünya Savaşı öncesinde ABD‘de üretilen, İtalyanların savaşta paraşütlü birliklerde ve denizcilerin kara ulaşımında kullandığı Cushman temel alınmış. Amerikan ordusunun ise Nazi birliklerine karşı kullandığı Cushman scooter’ların başarısı bozuk arazide kullanılabilesiymiş.
Tasarımcı uçak işinden gelince ön tekerleği uçak iniş takımlarından esinlenen scooter’lar 1943 yılında prototip olarak üretilmeye başlanmış. 1946’da tamamlanan MP6 modeliyse satışları başlatan scooter olmuş.
MP6, tekerleğin doğrudan şanzımandan çalışmasıyla tahrik zincirini ortadan kaldırılması, vites kolunu gidona yerleştirilmesi, monokok bir gövde olarak tasarlanması ve sürücüyü korumak için kaporta eklenmesiyle devrim niteliğinde bir modelmiş. Teknik özelliklerinin yanı sıra bugün bile herkesi kendine hayran bırakan, taklitleri üretilse de hiç gözden düşmeyen tasarımı da Vespa‘nın büyük ilgi görmesine yol açmış.
Enrico Piaggio’nun, “Eşekarısına benziyor” demesiyle motosikletin adı, eşek arısı, yani Vespa olmuş! “Eşekarısını” bir şeye benzetemeyenler kısa sürede yanıldığını anlamış. Zira ilk yılki 2.484 scooter satışı, 1948’de Vespa 125 ile 20 bine ulaşmış. 1950’de Almanya’da ruhsat almasıyla 60 bine fırlayan satışlar, 1953 yılında Vespa 125’in Roma Tatili filminde Audrey Hepburn ve Gregory Peck ile rol almasıyla tavan yapmış. Bu filmde 500.000’inci modelinin üretimini kutlayan Piaggio, bugüne kadar 150 civarında modelde 19 milyonu aşkın Vespa üretmiş.
Vespa’yı Vespa Yapan Modeller
1946-İlk Logonun Sahibi
Vespa 98
Nisan 1946’da, Roma’da bir golf kulübünde lansmanı yapılan Vespa 98’nın en dikkat çekici özelliği, MP6’daki Piaggio uçak amblemi yerini kabartmalı Vespa logosunun almış olmasıydı.
1951-En Hızlı
Vespa Siluro (Torpedo)
Bu motor, en hızlı kilometre rekorunu; ortalama 171,1 km/sa hızla 21,4 saniye içinde kırmasıyla tarihe geçti.
1951-En Meşhur
Vespa 125
Audrey Hepburn ile Gregory Peck’in Roma Tatili’nde sinemada boy gösteren Vespa 125, tarihin en ünlü Vespa’sı.
1955-En Konforlu
Vespa 150 Side-Car
Yandan sepetli Vespa, uzun mesafelerde dengeli ve konforlu bir seyahati mümkün kılmasıyla döneminin yenilikçi bir modeliydi.
1955-En Sessiz
Vespa 150 GS
Seri üretim piyasasında bir motosiklet bu kadar sessiz bir motorla sunuluyordu. Vespa 150 GS, Piaggio yarış ekibinin deneyiminin sonucu olarak sportif özelliklere de sahipti.
1957-İlk ve Son Otomobil
Vespa 400
Arkada iki zamanlı bir motora sahip mikro otomobil, üç farklı versiyonda 30.000 adet üretilmişti. Sonrasında satışların ve otomobil üretiminin devamı gelmediyse de bu modelin hâlâ kendine özel bir koleksiyoner hayran kitlesi var.
1959-En Çok Üretilen
Vespa 150 GS VS5
Yenilikçi ve sportif bir model olan Vespa 150 GS, 1958-1961 arasında üretilen motosiklet sayısıyla motosiklet üretim rekorunu (80.000) elde etti.
1962-En Çılgın, En Pahalı
Vespa Dali
1962 yazında, iki üniversite öğrencisiyle tanışan Salvador Dali, gençlerin Vespa’sının gövdesini boyamış; imzasını ve eşi Gala’nın adını eklemiş. Sonradan Piaggio Müzesi‘ne bağışlanan eser, muhtemelen tarihin en pahalı Vespa’sı.
1966-En Tarz
Vespa 90 Super Sprint
Ön çamurluğun boyutu küçültülen modelde, eşya bölmesi sele ile gidon arasına yerleştirilmiş. 90 SS koleksiyonerlerin en sevdiği modellerden biri.
1967-Fütüristik
Vespa Alpha
Bu araç Richard Wyler, Margaret Lee ve Rosanna Tapados’un oynadığı Dick Smart, Agent 2007 filminde kullanıldı. Vespa 180 SS’ten dönüştürülen Vespa Alpha, helikopter gibi uçabiliyor ve denizaltı gibi kullanılabiliyordu. Tabii sadece filmde!
1976-En Genç
Vespa Primavera Et3
144.000 adet üretilen Vespa Primavera Et3, gövdenin küçük boyutuyla yüksek manevra kabiliyetine ve mükemmel yol tutuşuna sahipti. 70 gençliğine yönelik tasarlanan motosikletin, kot kumaşından sele gibi detayları vardı.
1985-En Agresif
Vespa 125 T5 Pole Position
125 T5 Pole Position güçlü bir motora sahipti. Agresif hatları, ön camı ve dijital devir göstergesi de sportif karakterini güçlendiriyordu.
1991-Bir Modern Sanat Eseri Olarak Vespa
Vespa 50 Special Revival
Vespa tutkunları için özel üretilen 3.000 gövde ile sınırlı Vespa 50 Special, efsanevi bir üründü. Hatta New York’taki Museum of Modern Art’taki en prestijli konumda sergilenmişti.
2001-Formula’ya Özel
Vespa Ferrari ET4 150
2000 yılındaki Formula 1 Dünya Şampiyonası zaferi için Ferrari ekibini onurlandırmak üzere, Ferrari kırmızısında üretilmiş ve Ferrari iç döşemesinde kullanılan siyah deriden bir seleye sahipti. Motosiklet Montezemolo, Todt, Schumacher ve Barrichello’nun isimleriyle özelleştirilmişti.
2006-60. Yıl Özel Modeli
Vespa GT 60th
Vespa’nın 60. yıldönümünde, markanın tutkunlarına hediye olarak sadece 999 adet üretilen bu model, 1946’daki ilk Vespa’dan esinlenilerek tasarlanmıştı.
2015-Armani Dokunuşu
Vespa 946 Armani
Giorgio Armani’nin kuruluşunun 40. yıldönümü ve Piaggio Grubu‘nun 130. doğum gününü kutlamak üzere Emporio Armani, Vespa 946’nın özel bir versiyonunu tasarlamıştı. Armani’nin imzasını oluşturan dingin renk paletine uygun olarak 946 Armani’de, yeşil tonlarıyla grinin, sadece belirli ışık koşulları altında görülebilen özel bir karışımını da dikkat çekiciydi.
2016-70. Yıl Turkuazı
Vespa Settantesimo
Piaggio Grubu tüm zamanların en sevilen modellerine saygı duruşunda bulunarak Vespa Primavera, Vespa GTS ve Vespa PX’in özel bir versiyonunu üretti. Kendine has özel üretilen aksesuarlarla desteklenen seri, özel turkuaz tonuyla çok beğenildi.
2017-Vespa’nın Elektrikli Devrimi
Vespa Elettrica
Vespa’nın ilk elektrikli scooter’ı Elettrica ev tipi bir prizden sadece dört saatte şarj olabiliyor. Azami 45 ve azami 70 km hıza çıkan iki versiyonda üretilen Elettrica’nın özellikle hızlanma sırasında 50cc benzinli motordan daha iyi bir performansa sahip olduğu vurgulanıyor. Batarya ömrü on yıl (ya da 50-70.000 km arası) olan, Elettrica‘nın seyir menziliyse 100 kilometre civarında. Bluetooth bağlantılı, hoparlör ve mikrofonlu özel kaskıyla mesaj alınıp telefon konuşması yapılabiliyor.
2021-Ortak Doğum Günü
Vespa 946 Christian Dior
Moda evi Dior ve Vespa’nın ortak noktası, ikisinin de 1946’da kurulmuş olması. Her ikisi de kendi yollarıyla özgürlük ruhunu temsil eden markalar olarak 75. yıldönümlerini özel bir modelle kutlamaya karar verdiler. 2012 yılında Milano‘da sunulan zarif, modern kıvrımları ve teknolojik yeniliğiyle beğenilen Vespa 946‘nın çağdaş bir versiyonu olan model, Dior kadın koleksiyonlarının yaratıcı direktörü Maria Grazia Chiuri tarafından tasarlandı ve 2020 yazında lansmanı yapıldı.
