Müzik dünyasında yaprak dökümü: Tina Turner, Nurhan Damcıoğlu, Yıldız Tezcan derken Bossa Nova’yı bir şarkıyla tüm dünyaya tanıtan Brezilyalı şarkıcı besteci Astrud Gilberto da 83 yaşında hayata veda etti.
Astrud, aslında kocası gitarcı Joao Gilberto’nun saksofoncu Stan Getz ile çalıştığı albümde “The Girl From Ipanema” şarkısını söyleyene kadar bilinmeyen bir isimdi. Zaten hayatının henüz ilkbaharını yaşayan tazecik bir kızdı. Astrud, 29 Mart 1940 tarihinde, Brezilyalı anne ve Alman babanın kızı olarak Bahia’da dünyaya gelmiş, Rio de Janeiro’da büyümüştü.
1959’da tanıştıktan bir iki ay sonra Joao ile evlenmiş, dört yıl sonra da birlikte ABD’ye gitmişlerdi. Kocası Stan ile albüm çalışmalarına başlayacaktı. Astrud, bu kayıtlara kocasının ısrarıyla katılmıştı. Aslında vazifesi stüdyo tercümanlığıydı. Repertuarda bir şarkı İngilizceydi ve o esnada stüdyoda bu uzun boylu, bronz tenli, genç ve sevimli kızdan başka aday yoktu. Gerçi Stan hissetmiş, “Bu şarkıyla ünlü olacaksın” demişti ama sonuç yine de çok şaşırtıcıydı. “The Girl From Ipanema” adlı şarkının başarısı Astrud’u tüm dünyaya tanıtmıştı.
“The Girl From Ipanema”, Kennedy’nin öldürülmesinden hemen sonrasına denk gelmişti, insanların biraz romantizme ihtiyacı vardı. Beş milyondan fazla satarak pop müzik tarihinin en çok yorumlanan şarkılarından biri oldu, ellinin üzerinde filmde kullanıldı. Asansörden bekleme odalarına, düğünlerden salaş barlara kadar her yerde bu şarkı çalıyordu. Ancak popülerliği yüzünden yıllar içinde Monty Pyton’dan Simpson’lara kadar herkesten nasibini de almıştı, eleştiri babından.
Fısıltılı sesinin kapasitesi sınırlı olsa da muazzam bir duygusu vardı. Sakin, sade, ipeksi ve duru bir sesti. Üstelik sesi görüntüsüyle de örtüşüyordu: bu masum bir ifade taşıyan, yarı gülümseyen portreye, uzun kahverengi saçlar, siyah bir şapka ve bronz bir ten eşlik ediyordu.
Çalışmalarının çoğunu Joao ve Stan ile yapmıştı ilk dönem Astrud. Ancak kader ağlarını örerken işler değişmiş, Astrud, Joao’yu terk etmiş ve Stan ile birlikte olmuştu. Belki de bu gelişme biraz dışlanmasına neden olmuştu, kim bilir! Basın ile arası hiç iyi olmadı Astrud’un, daha doğrusu basın ona pek iyi davranmadı. Tüm dünyada saygı görürken, özellikle ülkesindeki eleştirmenlerden hiçbir zaman yüksek not alamadı. Kendi ülkesinde yalnızca bir kez sahne almıştı.
Bu arada “The Girl From Ipanema”nın ekonomik başarının kaymağını en çok Stan yemişti. Ancak bıkmadan çalışmalarını sürdürdü Astrud. Chet Baker ile düet yaptı, Gil Evans, Stanley Turrentine ve James Last ile bir albümler kaydetti. George Michael ile güzel bir “Desafinado” yorumladı. Walter Wanderley ile yaptığı “A Certain Smile, A Certain Sadness” albümü bir başyapıt olarak kabul edildi.
Sayısız ünlü parça üretti; anadili Portekizce dışında, İngilizce, İspanyolca, İtalyanca, Fransızca ve Almanca da söyledi. Hoşlanmadığı için gece kulübü yerine büyük konser salonlarını tercih etti, ancak 1982’de bu korkusunu yenerek gece kulüplerinde çıkmaya başladı. 2002 yılında sahnelerden uzak kalacağını açıkladı.
Bir dönem oyunculuk da yaptı. “The Hanged Man” ve “Get Yourself a College Girl” filmlerinde rol aldı. Dönemin yüksek sesli rakçı kızlarına alternatif oluşturmuştu. Etkilediği sayısız isim arasında Sade, Tracey Thorn ve Basia da vardı.
Astrud, kadın düşmanlığıyla mücadele etmiş, aynı zamanda da bir hayvan hakları savunucusuydu. 6 Haziran günü müzik tarihindeki en özgün hayat hikâyelerinden birine son noktayı koydu Ipanemalı Kız.
